BPS oftewel een emotionele regulatiestoornis
Borderline (BPS) is een cluster B-persoonlijkheidsstoornis en wordt ook wel een emotionele regulatiestoornis (ERS) genoemd. De stoornis staat sinds 1980 vermeld in het Diagnostica ns Statistical Manual of Mental Disorder (DSM), maar is al in 1953 voor het eerst benoemd. Dit gebeurde door Robert P. Knight die hiermee de stoornis loskoppelde van schizofrenie. Voor 1953 werd gezegd dat deze mensen zich op de grens tussen schizofrenie en neurotisch bevonden.
Kenmerken BPS
Volgens de DSM-IV-criteria spreekt men van BPS wanneer iemand voldoet aan de volgende kenmerken:
- Persoonlijke relaties zijn instabiel. Dit door de alles-of-niets-houding waarbij iemand het ene moment op een voetstuk wordt geplaatst en het andere moment wordt vergruisd.
- Impulsiviteit. Dit kan zich uiten op allerlei vlakken zoals niet kunnen omgaan met geld, vreetbuien afgewisseld met uithongeren, drugsgebruik, alcoholverslaving, promiscuïteit en roekeloos gevaarlijk gedrag.
- Woedeaanvallen en agressief gedrag. Hierbij is sprake van onbeheersbaar gedrag, de woede staat totaal niet in verhouding tot de aanleiding. Vaak is het voor omstanders zelfs onduidelijk wat de aanleiding was.
- Wisselende stemmingen waarbij de stemming van intens verdrietig naar boos, angstig of juist vrolijk kan schieten binnen een kort tijdsbestek.
- Chronisch gevoel van leegte
- Een instabiel zelfbeeld of zelfgevoel waarbij er vaak sprake is van een minderwaardigheidscomplex en veel zelfbeklag wat wordt afgewisseld met periodes vol zelfvertrouwen.
- In een relatie geeft iemand met borderline zich helemaal en aantrekken en afstoten wisselen elkaar af. Verlatingsangst en bindingsangst spelen hier een rol.
- In periodes van stress kan er sprake zijn van voorbijgaande paranoïde ideeën of ernstige dissociatieve verschijnselen. Dit laatste betekent ernstige momenten van geestelijke afwezigheid. Het idee hebben niet echt aan gebeurtenissen deel te nemen, maar naar een film te kijken of last hebben van gaten in herinneringen.
Grote invloed op omstanders
Een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft grote invloed op het leven van de persoon die hier aan lijdt, maar ook op het leven van familie en omstanders. Het is voor de omstanders belangrijk om hun grenzen aan te geven. Het lastige is vaak dat deze grenzen niet altijd begrepen en gerespecteerd worden, zodat het voor de mensen die dicht bij de persoon met een borderline persoonlijkheidsstoornis staan moeilijk is voldoende ruimte voor zichzelf op te eisen.